تاریخچه شمش فولادی
در هزاره سوم قبل از میلاد، استفاده از آهن و فولاد رایج بود. ساخت انواع سرنیزهها، چاقوهای شکاری، زیور آلات، و سایر اقلام کوچک نشانه این امر مهم هست.
در قرن ۱۷ام خواص آهن برای همه روشن بود؛ اما افزایش روز افزون شهرنشینی در اروپا موجب گشت تا تولید محصولات فولادی به روشهای نوین در قرن ۱۹ میلادی آغاز و تا به امروز ادامه داشته باشد.
درعصر جدید که عصر انقلاب صنعتی نامیده میشود، استفاده از آهن و فولاد در بخشهای مختلف نظیر : صنایع اتومبیل سازی، صنعت هواپیماسازی، راه آهن، صنعت کشتیرانی و سایر بخشها به وجود آمد، که تنوع عظیمی در کاربرد فولاد ایجاد کرده است.
تولید فولاد در ایران
کشف اشیاهای فرسوده آهنی نظیر: تیغههای خنجر، چاقو و داس در مناطق مختلف ایران نشان دهنده این است که دانش فنی آهن و فلز در ایران باستان رواج داشته است.
از دوران حکومت قاجار برای ایجاد کارخانه ذوب آهن به عنوان مادر صنایع، تلاشهای زیادی صورت گرفته است.
در استانهای خوزستان، اصفهان، خراسان، هرمزگان، سیرجان، کرمان، یزد و…. واحدهای تولید فولاد وجود دارد.
مهمترین شرکتهای تولید کننده فولاد در ایران عبارتند از: شرکت ملی فولاد ایران، شرکت فولاد مبارکه، شرکت ذوب آهن اصفهان و شرکت فولاد خوزستان.
موارد استفاده از شمش فولادی
برای تولید محصول نهایی مانند میلگرد، تیرآهن، لوله، ورق، سیم و….از شمش استفاده میشود.در واقع شمشها محصولات نیمه ساختهای هستند که در مراحل بعد تحت فرایندهای دیگر به قطعات مورد نظر در میآیند.
کاربردیترین نوع شمش
یکی از کاربردیترین انواع شمش درجهان شمش فولادی است. مطالعه تاریخ نشان میدهد ساخت شمش برای اولینبار در زمان هخامنشیان انجام شده است.
تعریف شمش
صحیحترین تعریف از شمش : فلزی که در فرایند ریختهگری به شکل یک قالب مشخص تولید میشود تا حمل ونقل و استفاده از فلز آسانتر اتفاق بیفتد.
تعریف شمش فولادی
یکی از مهمترین کالاهای زنجیره فولاد است و در شرکتهای فولادی تولید میشود. شمش مقطعی فلزی با اندازه و شکلی شبیه به ذوزنقه است، که برای طلا، مس، آلومینیوم و نمونههای آزمایشگاهی کاربرد زیادی دارد. طول نهایی هر کدام حدود ۲ متر میباشد.
از جمله ویژگیهای این نوع محصولات حمل ونقل راحت آنها به دلیل شکل ظاهری است.
آهن و مواد آلیاژی با کمک سنگ آهن و ذغالسنگ در کورههای القایی یا قوس الکتریکی ذوب شده و سپس به صورت شمش داخل قالبی ریختهگری میشوند. شمشهای فولادی تولید شده با ریختهگری میتوانند وزنهای مختلفی از ((۳۰۰ کیلوگرم تا۹ تن)) وزن داشته باشند.